Στο κτίριο του παλαιού στρατώνα στον Άγιο Λαυρέντιο είχε προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί η συναυλία Ζιάντ Ρατζάμπ σε διοργάνωση από τον Αναπτυξιακό Σύλλογο Αγίου Λαυρεντίου με την υποστήριξη του Μουσικού χωριού.
Συναντήσαμε τον Σύρο ουτίστα και οργανοποιό, ο οποίος μας μίλησε σε άπταιστα ελληνικά για τη μουσική του πορεία και τη σχέση της Ελλάδας με τους ήχους της Ανατολής.
Δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο προσφυγικό ζήτημα, εκφράζοντας τη γνώμη του για την υπάρχουσα κατάσταση, αλλά και τον δυναμικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η μουσική σε τόσο δύσκολους καιρούς.
Συναντήσαμε τον Σύρο ουτίστα και οργανοποιό, ο οποίος μας μίλησε σε άπταιστα ελληνικά για τη μουσική του πορεία και τη σχέση της Ελλάδας με τους ήχους της Ανατολής.
Δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο προσφυγικό ζήτημα, εκφράζοντας τη γνώμη του για την υπάρχουσα κατάσταση, αλλά και τον δυναμικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η μουσική σε τόσο δύσκολους καιρούς.
Με ποια αφορμή ήρθατε από τη Συρία στην Ελλάδα;
Η αρχική μου ιδέα ήταν να φύγω από τη Συρία και να ταξιδέψω. Η βίζα για την Ελλάδα ήταν η πιο εύκολη εκείνη την περίοδο (1988) για τις ευρωπαϊκές χώρες. Ήταν τόσο εύκολο, που τη δίνανε στο προξενείο του Χαλεπιού. Με βοήθησε ένας φίλος και ήρθα. Έκατσα στην Αθήνα για ενάμιση χρόνο περίπου. Προσπάθησα πολύ για να ενταχθώ στην κοινωνία και να μάθω τη γλώσσα και τις παραδόσεις. Ήταν πολύ δύσκολα στην αρχή. Πήγα σε έναν κρατικό οργανισμό έξι μήνες, αφότου ήρθα, για μικρό διάστημα, όπου έμαθα τα ρήματα και την κλίση τους και αυτό ήταν αρκετό για να συνεχίσω.
Ήσαστε μουσικός και πριν έρθετε στην Ελλάδα; Πώς αρχίσατε τη μουσική σας πορεία;Στη Συρία έπαιζα σε γάμους. Κατά ένα μέρος, είμαι αυτοδίδακτος, αλλά την αρχή την έκανα με τη μητέρα και έναν ξάδελφό μου που μου έδειξαν πώς να παίζω. Η ιδιαίτερη φύση της μουσικής αυτής, τα τραγούδια είναι καλύτερα αν περνάνε από τον έναν μουσικό στον άλλον με αμεσότητα.
Μετά την Αθήνα αποφασίσατε να πάτε στη Θεσσαλονίκη…Τότε στην Αθήνα είχα γνωρίσει τον Ρος Ντέιλι στην ακμή του, τον Βασίλη Σούκα γνωστό μουσικό στο κλαρίνο και παίζαμε μαζί κάποιες συναυλίες. Κλείσαμε ένα μαγαζί στη Θεσσαλονίκη για 5 μέρες και ο ιδιοκτήτης μού πρότεινε να πάω εκεί τον επόμενο χρόνο, το 1990.
Τώρα στη Θεσσαλονίκη ασχολείστε με την οργανοποιεία;Φτιάχνω κυρίως ούτια και ένα – δύο ακόμα έγχορδα συριακά όργανα – μουζούκ (μοιάζει με το μπουζούκι) και ένα που έχει εξαφανιστεί από τη Συρία, υπήρχε μέχρι το 1950 και είναι υπό εξαφάνιση, ονομάζεται Νασάτκαρ. Αν κάποιος έρθει και έχει επιθυμία να του διδάξω την οργανοποιεία, ευχαρίστως να το κάνω, αλλά να ξέρετε πως είναι μια δουλειά που θέλει μήνες για να ολοκληρωθεί.
Ακούγοντας τη μουσική τους στην Ελλάδα, οι πρόσφυγες νιώθουν ελπίδα ότι μπορούν να ξανασταθούν στα πόδια τους μετά από τόσες δυσκολίες;Είχα μια φοβερή εμπειρία σχετικά με αυτό σε ένα live σε πρόσφυγες, που δεν πίστευα ότι θα είναι τόσο δυνατό και απαραίτητο γι’ αυτούς. Στην πράξη κατάλαβα πόση δύναμη έχει αυτή η μουσική, ειδικά σε δύσκολες καταστάσεις. Στήσαμε μια μουσική σκηνή στην Ειδομένη (2013-2014) και οι πρόσφυγες προτιμούσαν να έρθουν και να ακούσουν τη μουσική και ξεχνούσαν το φαγητό. Δεν περίμενα τέτοια ανταπόκριση. Τους δίνει πίσω την ταυτότητά τους, σε έναν ξένο τόπο. Όταν έρχεσαι, σφίγγεσαι και δεν ξέρεις τίποτα. Με το άκουσμα της μουσικής χαλαρώνεις. Ειδικά όταν συμμετείχαν και Έλληνες και χόρευαν μαζί τους, ένιωθαν ακόμα περισσότερη ζεστασιά και αποδοχή.
Πώς διαμορφώνεται η κατάσταση με το προσφυγικό κατά τη γνώμη σας;Νομίζω ότι υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να βοηθήσουν και υπάρχουν άνθρωποι που εκμεταλλεύονται αυτή την προσφορά βοήθειας στους πρόσφυγες. Υπάρχει μια μίξη αυτών των δύο ιδεολογιών.
Στην παρούσα φάση, τι θα θέλατε να κάνετε μουσικά;Θέλω από τη μουσική μου να βγαίνει κάτι το γνήσιο Ανατολίτικο, αλλά να μπορεί να γίνει αντιληπτό από κάποιον Δυτικό, να μπορεί να «γευτεί» την κουλτούρα. Θα ήθελα να φτάσει στον κόσμο, στον λαό η μουσική μου, γιατί πολλές φορές μπορείς να φτιάξεις μια ιδέα για έναν άγνωστο, τόσο διαφορετικό από την πραγματικότητα, μέχρι το σημείο να τον δεις και ως εχθρό. Και όταν τον γνωρίζεις, μέσω της μουσικής, αρχίζει να «λιώνει» και να διαλύεται αυτή η ιδέα.
Θέλω να αγγίξω όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο, να τον εκφράζει η μουσική μου, ακόμα κι αν είναι ξένη.
Βλέπεις πως οι λαοί έχουν κοινά μεταξύ τους, που τους ενώνουν, τους φέρνουν πιο κοντά. Υπάρχουν κοινά σημεία στις παροιμίες, στη γλώσσα, στην ιστορία, στη μυθολογία. Πρέπει να έχουμε επαφή μεταξύ μας για να μην εκμεταλλεύονται κάποιες στρατιωτικές και πολιτικές δυνάμεις την άγνοια. Γιατί πολλές φορές δημιουργούν ιδεατούς εχθρούς για το συμφέρον τους, για να τροφοδοτούν την ύπαρξή τους. Πώς αλλιώς θα δικαιολογηθεί ότι πληρώνεις τόσο φόρο για όπλα, αν δεν υπάρχει εχθρός; Φαντάσου όλα αυτά τα χρήματα να πήγαιναν στην παιδεία, στην υγεία, ακόμα και στη μουσική…
Βλέπεις πως οι λαοί έχουν κοινά μεταξύ τους, που τους ενώνουν, τους φέρνουν πιο κοντά. Υπάρχουν κοινά σημεία στις παροιμίες, στη γλώσσα, στην ιστορία, στη μυθολογία. Πρέπει να έχουμε επαφή μεταξύ μας για να μην εκμεταλλεύονται κάποιες στρατιωτικές και πολιτικές δυνάμεις την άγνοια. Γιατί πολλές φορές δημιουργούν ιδεατούς εχθρούς για το συμφέρον τους, για να τροφοδοτούν την ύπαρξή τους. Πώς αλλιώς θα δικαιολογηθεί ότι πληρώνεις τόσο φόρο για όπλα, αν δεν υπάρχει εχθρός; Φαντάσου όλα αυτά τα χρήματα να πήγαιναν στην παιδεία, στην υγεία, ακόμα και στη μουσική…
Στην ελληνική μουσική σκηνή υπάρχει ανταπόκριση για τους ήχους της ανατολής και το ούτι;Ναι, πάρα πολλή. Υπάρχει μεγάλη συγγένεια στις μουσικές και ανταλλαγή ιδεών. Επειδή η Ελλάδα βρίσκεται στη μέση της Ανατολής και της Δύσης, όταν βρίσκεται κάποιος μουσικός αμιγώς Ανατολίτης, έχουν μεγάλο ενδιαφέρον να μάθουν πιο πολλές λεπτομέρειες και να δημιουργήσουν μουσική με ανατολίτικη επιρροή.
Νικόλαος Μουλόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου