Η Λεωφόρος Μακρυγιάννη

Ένα Άρθρο της LIFO...
Ξεκίνησα από το Παλιό Φάληρο στη μία. Μισή ώρα μετά έστριβα από την Ποσειδώνος μέσα στη Λεωφόρο Μακρυγιάννη. Δεν το γνωρίζω το Μοσχάτο και σκέφτηκα να ψάξω την περιοχή. Αποφάσισα τελικά να δω μόνο αυτό το δρόμο. Να τον ξεζουμίσω όμως. Να ψάξω να βρω κάθε του λεπτομέρεια που μπορεί να ήταν ενδιαφέρουσα, παράξενη, όμορφη ή συγκινητική.
Η Λεωφόρος Μακρυγιάννη εκτείνεται από την Λεωφόρο Ποσειδώνος ως τον σταθμό του Ηλεκτρικού του Μοσχάτου. Είναι αυτό που οι Άγγλοι θα λέγανε "high street". Σαν τον κεντρικό εμπορικό δρόμο σε μια μικρή επαρχιακή πόλη. Κεντρικός δρόμος με τα όλα του: Mε εμπορικά μαγαζιά, τράπεζες, μανάβικα, μπουτίκ με γυναικεία ρούχα, καφέ, σουβλατζίδικα, ζαχαροπλαστεία, μια μεγάλη εκκλησία, ένας δρόμος όπου τις Απόκριες παρελαύνουν τα άρματα του Καρναβαλιού. Αν έστελνες όμως ένα τουρίστα εκεί, θα σου ΄λεγε, "μα δεν έχει τίποτα να δεις". Γι' αυτό εμένα μ' αρέσει. Γιατί στα μέρη που "δεν έχει τίποτα να δεις", το βλέμμα σου κυνηγάει αυτό που δε φαίνεται αμέσως. Ψάχνει στα προφανή, στα παραπεταμένα και στα σκουπίδια. Επανεκτιμά ένα πόμολο και τα παλιά τυπογραφικά στοιχεία στο νούμερο ενός παλιού κτηρίου. Ψάχνει να βρει τη συγκίνηση μέσα στην αδιαφορία, και συνήθως κάτι βρίσκει. Οι υπόλοιπες φωτογραφίες...


Στη Λεωφόρο Μακρυγιάννη βρήκα (ελάχιστα) απομεινάρια μιας παλιάς εποχής: πανέμορφες παλιές πόρτες, κτίρια του μεσοπολέμου, παλιές εμπορικές επιγραφές - να ξεφυσάνε ένα επιθανάτιο ρόγχο σφηνωμένα μέσα σε προχειροφτιαγμένες νεότερες κατασκευές. Ελάχιστα πράγματα, αλλά αρκετά για να σε κάνουν να συνθέτεις τις εικόνες στο μυαλό σου και να φαντάζεσαι πως θα ήταν αυτός ο δρόμος παλιότερα. Θα 'θελα να ψάξω στα αρχεία, να βρω παλιές φωτογραφίες, να την ξαναφτιάξω τη Λεωφόρο στο νου μου τη δεκαετία του '30, όταν η ζωή εκεί θα ταν άλλη, και η θάλασσα θα έφτανε μέχρι που εκεί είναι τώρα η Ποσειδώνος και οι τσιμεντένιες εναέριες γέφυρες, φέρνοντας τη βραδινή της αύρα μέσα στη γειτονιά. Ίσως κάποτε όλες οι πόρτες κι οι επιγραφές να ήταν όλες όμορφες, σαν αυτές τις λίγες που βρήκα και φωτογράφισα. Ίσως ακόμα πιο παλιά εκεί να υπήρχαν μοσχάτα σταφύλια, και γι' αυτό να είπανε έτσι την περιοχή.

Ανάμεσα από δυο καινούρια κτήρια βρήκα ένα στενό σοκάκι που σε πάει σ' ένα παρατημένο παλιό σπίτι που μοιάζει με λιλιπούτεια εξοχική κατοικία. Βρήκα μικρά αδιέξοδα δρομάκια φωτισμένα μυστήρια με μια λάμπα, γεμάτα αυλές και παράθυρα από τα οποία άκουσα ροχαλητά. Στην μεγάλη εκκλησία είδα τις πέτρες που φέρανε πριν εκατό χρόνια από το όρος Σινά και τις έχουνε τοποθετήσει σ' ένα παρεκκλήσι στο πλάι του ναού, όπου μπήκα μέσα και ήταν σαν να μύριζα κηδεία, κόλλυβα και ιδρωμένες γιαγιάδες στα μαύρα. Είδα τα γοτθικά τόξα να συνδυάζονται αλλόκοτα με το σαγρέ τοίχο στην είσοδο του ναού. Ένοιωσα τα μάτια των ταξιτζήδων να με καρφώνουν όλο περιέργεια: μα τι κάνει αυτός τέτοια ώρα, με αυτήν την μεγάλη μαύρη φωτογραφική μηχανή; Θυμήθηκα για άλλη μια φορά πως οι Έλληνες λατρεύουν τις συνωμοσίες.

Πολλά παλιά μαγαζιά - και πολλά πιο καινούρια - είχανε ρίξει πια λουκέτο. Το καθαριστήριο ήταν πια κλειστό. Κι άλλες επιχειρήσεις κι αυτές πλέον κλειστές. Μια κοπέλα σφουγγάριζε ένα καφέ. Ένας φούρναρης που μύριζε ολόκληρος ζυμάρι είχε βγει έξω και κάπνιζε. Το κρεοπωλείο ήταν στην πένα, άψογα καθαρισμένο, με τις τρομακτικές παλιές φωτογραφίες των ιδρυτών του στο βάθος και στο προσκήνιο δύο ντιζαϊν καρέκλες. Ένας γεράκος που με προσπέρασε με ρώτησε, τι φωτογραφίζεις; Του εξήγησα. Μου είπε "Δεν έχει και τίποτα να φωτογραφίσεις". Είδα ένα μικρο no man's land με μια μπουλντόζα και χώματα, ένα παρατημένο εργοτάξιο ανάμεσα στον ιστό της Λεωφόρου. Ένα παλιό προπατζίδικο έγραφε από πάνω με μεγάλα γράμματα "ΙΠΠΟΔΡΟΜΟΣ". Πέρασε ένα σκουπιδιάρικο. Οι σκουπιδιάρηδες ούτε που με κοίταξαν. Δεν βρήκα τίποτα στη Λεωφόρο Μακρυγιάννη, πάρα μόνο τη Λεωφόρο Μακρυγιάννη, και αυτές τις μικρές εικόνες που φωτογράφισα μέσα στο βράδυ. Μ' αρέσει που κανείς εκτός από τους περιοίκους της δε νοιάζεται γι' αυτήν, που μάλλον ποτέ κανείς δεν την έχει φωτογραφίσει. Μ' αρέσει που "δεν έχει και τίποτα να δεις". Στη Λεωφόρο Μακρυγιάννη χθες το βράδυ ξαναβρήκα την ασυνήθιστη ομορφιά των συνηθισμένων πραγμάτων.