Ποιος θα το φανταζόταν ότι στη Βολιβία του Εβο Μοράλες, του «ινδιάνου Προέδρου» που εξελέγη και επανεξελέγη θριαμβευτικά στο όνομα της υπεράσπισης της «Πατσαμάμα», της ιερής «μητέρας γης» των Αϊμάρα και των Κέτσουα, οι αστυνομικοί θα επιτίθεντο και θα ξυλοκοπούσαν Ινδιάνους, ακόμη και γυναικόπαιδα; Οχι πάντως οι ψηφοφόροι του, που χθες «χάρισαν» στον Μοράλες την πρώτη εκλογική ήττα του από το 2005. Στις εκλογές για την ανάδειξη 56 δικαστών για τα τέσσερα κορυφαία δικαστήρια της Βολιβίας, 45% των ψηφοφόρων έριξαν άκυρο στην κάλπη και περίπου 20% απέσχον.
Τα άκυρα ψηφοδέλτια ερμηνεύονται ευρέως ως μομφή κατά του Μοράλες για τη στάση του στο θέμα της κατασκευής ενός αυτοκινητοδρόμου 400 χιλιομέτρων. Τον Αύγουστο, 2.000 άνδρες, γυναίκες και παιδιά, μέλη των 64 κοινοτήτων αυτοχθόνων που ζουν στο Εθνικό Πάρκο Ισομπόρο Σεκουρέ, στην Ανατολική Βολιβία, άρχισαν πορεία προς την πρωτεύουσα Λα Πας. Ηθελαν να καταθέσουν στον ίδιο τον πρόεδρο τη διαμαρτυρία τους για το σχέδιο κατασκευής του αυτοκινητόδρομου αυτού, ο οποίος θα περάσει μέσα από την εξαιρετικής οικολογικής σημασίας περιοχή τους. Σαράντα ημέρες αργότερα, στο Γιουκούμο, δέχθηκαν επίθεση από την Αστυνομία. Οι αστυνομικοί τους έριξαν δακρυγόνα και τους ξυλοκόπησαν.
Την επομένη, ο υπουργός Εσωτερικών Γιορέντι εμφανίστηκε στην τηλεόραση για να δικαιολογήσει τη βίαιη επίθεση της Αστυνομίας. Λίγο αργότερα ο Γιορέντι παραιτήθηκε, ενώ ο ίδιος ο Μοράλες έδωσε στη δημοσιότητα μια δήλωση συγγνώμης στην οποία ανέφερε ότι δεν είχε διατάξει την επίθεση και ότι αναστέλλει το πρόγραμμα κατασκευής του αυτοκινητοδρόμου. Αλλοι ωστόσο επιμένουν πως αυτός είναι υπεύθυνος και περίπου 1.000 Ινδιάνοι συνεχίζουν την πορεία προς τη Λα Πας, όπου αναμένεται ότι θα φτάσουν μέσα στις επόμενες ημέρες. Ως πρόεδρος, ο Μοράλες είναι ο ανώτατος διοικητής τόσο των Ενόπλων Δυνάμεων όσο και της Εθνικής Αστυνομίας. Η υπουργός Αμυνας Σεσίλια Τσακόν είχε παραιτηθεί πριν από τον Γιορέντι, διαμαρτυρόμενη για την επέμβαση της Αστυνομίας κατά των Ινδιάνων.
Το παρασκήνιο του επεισοδίου, σύμφωνα με την ιταλική εφημερίδα «Λα Ρεπούμπλικα», είναι μια σύγκρουση ανάμεσα σε κοινότητες Ινδιάνων. Από τη μια πλευρά είναι οι «κοκαλέρος», οι καλλιεργητές κόκας της Κοτσαμπάμπα και του Τσαπάρε, που αποτελούν και την κύρια δεξαμενή ψηφοφόρων του Μοράλες. Από την άλλη είναι οι Ινδιάνοι του Εθνικού Πάρκου Ισομπόρο. Οι πρώτοι θα ήταν οι μεγάλοι ωφελημένοι από τον αυτοκινητόδρομο, ο οποίος θα ένωνε μια αγροτική περιοχή που έχει ανάγκη επενδύσεων και ανάπτυξης με τις βραζιλιάνικες αγορές. Οι άλλοι, οι Ινδιάνοι του δάσους, θα είναι οι χαμένοι. Ως τώρα, η κυβέρνηση και ο πρόεδρος έχουν διαχειριστεί με εντελώς λάθος τρόπο τη σύγκρουση, κάνοντας όλη την υπόλοιπη χώρα να πάρει το μέρος των Ινδιάνων του Εθνικού Πάρκου εναντίον αυτών της Κοτσαμπάμπα.
Ο Εβο Μοράλες ήρθε στην εξουσία έπειτα από έναν μακροχρόνιο αγώνα των ιθαγενών πληθυσμών της χώρας - αποτελούν πάνω από το 50% του συνολικού πληθυσμού της - για κοινωνική δικαιοσύνη και αναγνώριση των κοινοτικών δικαιωμάτων τους. Γι' αυτούς, η εκλογή του Μοράλες στην προεδρία το 2006 ήταν μια συλλογική νίκη. Και το Σύνταγμα του 2009 φάνηκε να δικαιολογεί την εμπιστοσύνη τους. Εγκαθίδρυσε το «πολυεθνοτικό κράτος της Βολιβίας» και περιλάμβανε τη ρητή αναγνώριση των δικαιωμάτων των κοινοτήτων των ιθαγενών στα εδάφη τους. Εχοντας εθνικοποιήσει το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο και έχοντας εισαγάγει μερικά άμεσα μέτρα κοινωνικής πρόνοιας, η κυβέρνηση του Μοράλες έμοιαζε να δίνει προτεραιότητα στην προστασία της «Πατσαμάμα» και στα παραμελημένα δικαιώματα των «πρώτων εθνών» της Βολιβίας. Η πορεία από το Εθνικό Πάρκο προς τη Λα Πας έχει στόχο την προβολή αυτών των συνταγματικών δικαιωμάτων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου