«Η «Μηχανή του χρόνου» είναι μια εκπομπή για το παρελθόν, αλλά δεν είναι εκπομπή αρχείου», λέει ο Χρίστος Βασιλόπουλος, που εξακολουθεί να αναζητά σημαντικά τεκμήρια της νεότερης ιστορίας στα επίκαιρα των κινηματογράφων περασμένων δεκαετιών, στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, σε παλιές φωτογραφίες που ανακαλύπτει ακόμα και στα σκουπίδια ή στα παλιατζίδικα και σε προσωπικά αρχεία. «Παράγουμε πρωτογενές υλικό», υποστηρίζει ο δημοσιογράφος, που μιλάει στο «TV Εθνος» για τη χρησιμοποίηση του αρχείου της ΕΡΤ και τους περιορισμούς, για τη μέθοδο της επεξεργασίας των ιστορικών στοιχείων, τα προβλήματα, αλλά και τη μεγάλη κουβέντα που έχει ανοίξει σχετικά με τα κόστη των εκπομπών της δημόσιας τηλεόρασης.
«Η προβολή της "Μηχανής του χρόνου" σε σχολεία είναι κατάκτηση για μένα... Η εκπομπή για την πτώχευση πήγε πάρα πολύ καλά. Εκκρεμούν αιτήματα από εκπαιδευτικούς που ζητούν να επαναπροβληθεί ή να δοθεί το υλικό. Το βράδυ της εκπομπής είχε ριάλιτι, σίριαλ και την δική μας εκπομπή. Κάποιοι επέλεξαν να τη δουν, γι' αυτούς δουλεύουμε», λέει ο Χρίστος Βασιλόπουλος.
-Η εκπομπή ανήκει φέτος στις εξωτερικές παραγωγές της ΕΡΤ. Γιατί αυτή η αλλαγή; -Το τελευταίο διάστημα η «Μηχανή του χρόνου» δέχεται, όπως και άλλες εκπομπές της ΕΡΤ, μια πολεμική σε σχέση με τα κόστη...
Δεν δέχεται καμία επίθεση η «Μηχανή του χρόνου», αλλά η ΕΡΤ. Δεν έχει σχέση με μένα. Εχουμε φτάσει αντί να μιλάμε για τις εκπομπές μας, αντί να μιλάμε για τηλεκριτική, μιλάμε για το πόσο κοστίζει η εκπομπή και αυτό είναι απαράδεκτο. Η απάντησή μου είναι ότι η «Μηχανή του χρόνου» είναι χαμηλού κόστους. Με μία παραγωγή την οποία επέλεξε η ΕΡΤ μετά από διαγωνισμό. Στο κάτω κάτω, άμα θες να μάθεις κάτι, παίρνεις τον άλλο και τον ρωτάς. Από πού και ως πού συκοφαντείς έναν συνάδελφό σου και λες ότι τα παίρνει, ενώ είναι ο φθηνότερος και έχει πάρει την παραγωγή με διαγωνισμό; Στην παρούσα φάση οτιδήποτε γίνεται στην ΕΡΤ θεωρείται κολάσιμο για κάποιους.
-Υπάρχουν όμως «κολάσιμες» περιπτώσεις στην ΕΡΤ;
Σε σχέση με τα κόστη, καλά κάνει η ΕΡΤ και τα δημοσιοποιεί. Και θα έπρεπε να συγκριθούν και με αυτά του ιδιωτικού τομέα. Δηλαδή, θα έπρεπε να συγκριθεί μία τηλεοπτική παραγωγή που πληροί τις προϋποθέσεις σε μια σοβαρή, αξιόπιστη και φερέγγυα τηλεόραση με τον ανταγωνισμό και με τις προσφερόμενες υπηρεσίες των ιδιωτικών καναλιών. Το να παράγεις ένα ντοκιμαντέρ στην ΕΡΤ -που είναι και απαίτηση του ελληνικού λαού- να είναι το καλύτερο, έχει ένα στοιχειώδες κόστος. Πολλές φορές οι συζητήσεις για τα κόστη αδικεί και αυτούς που την κάνουν γιατί αγνοούν βασικά μεγέθη της τηλεόρασης.
-Ωστόσο επειδή μιλάμε για την κρατική τηλεόραση, έχουν βγει στη δημοσιότητα ποσά που είναι προκλητικά ακόμη και για ανθρώπους που γνωρίζουν τα «μεγέθη» της τηλεόρασης.
Εγώ πού να ξέρω. Αυτό που ξέρω αυτήν τη στιγμή είναι ότι παράγουμε ένα υψηλού επιπέδου πρόγραμμα με πάρα πολλές ώρες γυρισμάτων, με πάρα πολλές ώρες μοντάζ. Πού ξέρω τα κόστη των άλλων εκπομπών; Η κριτική είναι κατανοητό να γίνεται. Αλλά δεν θέλουν μια δημόσια τηλεόραση ανταγωνιστική και ποιοτική όσον αφορά το αποτέλεσμά της; Δηλαδή, εγώ πρέπει να κάνω μια εκπομπή για τη ζωή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και πρέπει να την κάνω από την Αθήνα; Δεν πρέπει να ταξιδέψω στην επαρχία; Εμείς θα πρέπει να συγκριθούμε με μια εκπομπή του BBC.
-Στο site της ΕΡΤ πάντως δεν έχει αναρτηθεί το κόστος της εκπομπής...
Δεν το ξέρω. Μπορώ εγώ να το αναρτήσω προσωπικά; Εγώ είμαι υπάλληλος σε μια εταιρεία. Εγώ νομίζω ότι η ανάρτηση γίνεται τη μέρα που παίζει η εκπομπή, οπότε είναι θέμα χρόνου και την Παρασκευή ενδεχομένως να αναρτηθεί.
-Το μεγαλύτερο μέρος της «Μηχανής του χρόνου» βασίζεται σε υλικό που το αναζητάτε κυρίως στο αρχείο της ΕΡΤ;
«Η μηχανή του χρόνου» παράγει περισσότερο υλικό για την ΕΡΤ από αυτό που παίρνει. Το 99% της εκπομπής βασίζεται σε δικό μας πρωτογενές υλικό. Η εκπομπή υπόκειται στον περιορισμό που υπόκεινται όλες οι εξωτερικές παραγωγές της ΕΡΤ, είτε πρόκειται για εκπομπή έρευνας είτε για τοκ σόου, που προβλέπει ότι δεν μπορούμε να πάρουμε μεικτό υλικό πάνω από 10 λεπτά. Η εκπομπή παράγει πρωτογενώς το περιεχόμενό της. Χρησιμοποιούμε το αρχειακό υλικό της ΕΡΤ ελάχιστα. Για παράδειγμα, στην εκπομπή για την «πτώχευση» του Χαρίλαου Τρικούπη και του Βενιζέλου, το συνολικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε στη μία ήταν τριάμισι λεπτά και στην άλλη δυόμισι. Δεν μας τιμωρεί κανείς, απλά δεν έχουμε τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε το υλικό επειδή υπάρχει αυστηρός περιορισμός. Δηλαδή, ναι μεν είμαστε εκπομπή για το παρελθόν, αλλά δεν είμαστε εκπομπή αρχείου. Το δικό μας πρωτότυπο υλικό συμπληρώνει το αρχείο της ΕΡΤ σε πρόσωπα και καταστάσεις.
-Πόσο βοηθάει όμως το αρχείο της ΕΡΤ;
Γενικά μη θεοποιούμε τα αρχεία. Τα αρχεία είναι μια βοήθεια, αλλά δεν έχουμε στήσει ολόκληρες εκπομπές επειδή υπάρχει το αρχείο. Φυσικά υπάρχει βοήθεια, αλλά η βασική δημοσιογραφική εργασία είναι της εκπομπής. Σαφέστατα έχει γίνει μια μεγάλη προσπάθεια, έχει ψηφιοποιηθεί ένα μέρος και με μεγάλη χαρά περιμένουμε και το υπόλοιπο.
-Πώς γίνεται η επεξεργασία του υλικού που συγκεντρώνετε;
Επεξεργαζόμαστε έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών, όχι μόνο κινηματογραφικά, αλλά και φωτογραφικά. Με αφίσες, μπροσούρες, προσωπικά αρχεία του καθενός. Π.χ. στη Δίκη των έξι βρεθήκαμε σε μια αποκάλυψη όπου ένας απόγονος του Χατζηανέστη άνοιξε για πρώτη φορά το αρχείο της οικογένειας και μας έδειξε όλα τα μυστικά τηλεγραφήματα του αρχιστράτηγου από το μέτωπο.
-Πώς γίνεται η επιλογή των θεμάτων; Τι θα ακολουθήσει στις επόμενες εκπομπές;
Εμείς ασχολούμαστε με συγκεκριμένα θέματα, είτε επειδή μας έχει ερεθίσει μια θεματολογία δημοσιογραφικά είτε κινούμαστε ανάλογα σύμφωνα με την επικαιρότητα. Η διπλή εκπομπή για την πτώχευση έγινε λόγω της συγκυρίας της οικονομικής. Ετοιμάζουμε μία εκπομπή για το οικονομικό χρέος της Ελλάδας στη Γερμανία, ετοιμάζουμε σχετικά με τα δάνεια του Αγώνα κι ένα αφιέρωμα στους λήσταρχους. Θα πάμε με θέματα επικαιρότητας εναλλάξ με βιογραφίες, όπως μία εκπομπή για τη ζωή του Μιχάλη Κακογιάννη.
-Ποια είναι τα προβλήματα που συναντάτε όταν «αλιεύετε» αυτές τις πληροφορίες;
Το απώτερο παρελθόν έχει μια δυσκολία σχετικά με τον εντοπισμό αυθεντικών μαρτύρων και προσώπων. Επίσης, πολλές φορές διαπιστώνουμε ότι κινδυνεύουμε να πέσουμε θύματα της παραϊστορίας. Δηλαδή πράγματα που ενδεχομένως δεν έχουν καλή βιβλιογραφία, δεν είναι όπως έχουν γραφεί και ζούμε κατά κάποιο τρόπο την ανατροπή των θεωριών για το θέμα. Ετσι, με κάποιο τρόπο διορθώνουμε κάποιες υπερβολές και κάποια λάθη στην ιστορία.
-Συμβουλεύεστε κάποιον ιστορικό;
Κατά περίπτωση, συμβουλευόμαστε τους εκάστοτε ειδικούς. Εχουμε έναν γενικό σύμβουλο, αλλά σε κάθε εκπομπή ερχόμαστε σε επαφή με τους κορυφαίους. Γι’ αυτό και κάθε φορά κάνουμε ιδιαίτερη αναφορά στη βιβλιογραφία και ευχαριστούμε ιδιαιτέρως τους εκδοτικούς οίκους ή τους συγγραφείς που συνεργάστηκαν μαζί μας. Ποτέ δεν δείξαμε μια εκπομπή που δεν έχει δυνατές πηγές και συνεντεύξεις από τους κορυφαίους του κάθε θέματος.
-Υπάρχουν θέματα ταμπού για την κρατική μηχανή του χρόνου;
Οχι. Καμία σχέση. Οπως η εκπομπή για τη Γαβριέλα, η οποία προβλήθηκε κατ’ επανάληψη, ή η εκπομπή για τα Εξάρχεια, που και αυτή θα μπορούσε να θεωρηθεί μια εκπομπή ταμπού αφού μιλάει για το περιθώριο της πόλης όχι για το Κολωνάκι. Βέβαια και το Κολωνάκι θα ήταν μια ωραία εκπομπή, εδώ που τα λέμε.
Η μηχανή του χρόνου: Παρασκευή 10.00 μ.μ., ΝΕΤ
Νατάσα Παπανικολάου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου