Το μεγαλείο της φύσης

Μοναδικές φωτογραφίες που τραβήχτηκαν σε Γαλλία, Νέα Καληδονία, Ισλανδία, Ινδία και Νότια Αφρική εκτίθενται στο Μουσείο Γουλανδρή στην Κηφισιά

Μια μοναδική έκθεση φωτογραφίας που αντιπαραβάλλει φυτά και έντομα ταξίδεψε από τη Γαλλία στο Μουσείο Γουλανδρή. Ο καλλιτέχνης διηγείται στην «Κ.Ε.» την ιστορία πίσω από το φακό.

 Λίγες μέρες ακόμη (μέχρι τις 31 Ιανουαρίου) απομένουν για να επισκεφτούν μικροί και μεγάλοι την καταπληκτική έκθεση του γάλλου φωτογράφου Ζιλ Μερμέ, με θέμα «Το μεγαλείο της φύσης. Εντομα και φυτά» που φιλοξενείται στο Μουσείο Γουλανδρή στην Κηφισιά.
Η έκθεση αποτελείται από 30 φωτογραφίες διαστάσεων 120x150 εκ. και αντιπαραθέτει με τρόπο εικαστικό ζεύγη εντόμων και φυτών, αναδεικνύοντας τις αντιστοιχίες σύστασης, δομής και σχήματος που τα χαρακτηρίζουν. Ακόμα πιο θαυμαστή από την έκθεση, που έχει κάνει ήδη το γύρο του κόσμου, είναι η ιστορία της. Μια ιστορία που διηγήθηκε στην «Κ.Ε.» ο Ζιλ Μερμέ, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα για τα εγκαίνια.
«Η θαυμαστή ιστορία της έκθεσης ξεδιπλώνεται σε τρία διαφορετικά στάδια. Το πρώτο ήταν τον Μάιο του 1997, όταν πέρασα πρώτη φορά την πόρτα του Εργαστηρίου Εντομολογίας του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Παρισιού κι ένιωσα μια απίστευτη έλξη γι' αυτόν τον ιδιαίτερο τόπο, τον παγκόσμιο ναό των εντόμων.
»Οι φωτογραφίες μου δεν είναι μακροφωτογραφίες (ειδική τεχνική μεγάλου ζουμ), είναι φωτογραφίες τραβηγμένες κανονικά, σε μεγάλη ανάλυση, τόση ώστε να επιτρέπει τις τεράστιες μεγεθύνσεις. Και φυσικά δεν πρόκειται για ψηφιακή φωτογραφία αλλά για σλάιντ τραβηγμένα με φακούς παλαιού τύπου, εκείνους με τη φυσούνα... καινούριους βέβαια. Χρησιμοποίησα απίθανες κατασκευές με λαβές, σπάγκους κ.λπ. για να μπορέσω να τραβήξω τα έντομα στο χώρο, μακριά από το μαύρο φόντο, και όχι ακουμπισμένα κάπου στο επίπεδο. Με αυτό τον τρόπο ήταν δυνατόν να τοποθετήσω το φως ακριβώς εκεί που ήθελα, ακόμα και από πίσω, για να δημιουργήσω το επιθυμητό αποτέλεσμα, να αναδείξω τα χρώματα, τα σχήματα, τους όγκους.
Στην αρχή οι ερευνητές ήταν διστακτικοί. Στο εργαστήριο, στο ισόγειο υπάρχει μια μικρή έκθεση εντόμων, στους ορόφους όμως βρίσκονται περισσότερα από 40 εκατ. έντομα, πολλά από αυτά εξαφανισμένα. Φυλάσσονται μέσα σε ειδικά κουτιά για να προστατεύονται και οι ερευνητές τα προσέχουν σαν να ήταν παιδιά τους. Σιγά σιγά όμως, βλέποντας τη δουλειά που έκανα, ερχόντουσαν στο στούντιο που είχα στήσει στο υπόγειο ένας ένας να μου εμπιστευτούν τους θησαυρούς τους με την παράκληση να τους προσέξω.
»Το δεύτερο στάδιο είχε ως αφορμή μια άλλη ανάθεση, για την επιστημονική αναζήτηση των φυτών με ιατρικές ιδιότητες, η οποία μ' έφερε σ' επαφή με τη χλωρίδα: Νέα Καληδονία, Νότια Ινδία, ταξίδεψα μακριά. Αμέσως μετά συμφώνησα με τον εκδότη μου για ένα βιβλίο με θέμα "πορτρέτα φυτών" που μου επέτρεψε να βυθιστώ για κάποιους μήνες στο θαυμαστό κόσμο των φυτών. Η δουλειά μου με πήγε αυτή τη φορά στην Ισλανδία, τη Νότια Αφρική αλλά και τη Γαλλία.
»Το τρίτο και τελευταίο επεισόδιο παίχτηκε πάνω στον φωτεινό πίνακα με τα σλάιντ, όταν καθαρά από τύχη συνειδητοποίησα ότι πέρα από την εξαιρετική διαφορετικότητα των όντων, πέρα από την ποικιλία των μορφών τους, υπάρχουν και αντιστοιχίσεις. Ζήτησα από τα παιδιά μου να μου ταιριάξουν έντομα με φυτά και οι συνδυασμοί που έκαναν με άφησαν άφωνο. Ετσι γεννήθηκαν οι συνδυασμοί των φωτογραφιών και η έκθεση που παρουσιάζεται τώρα και στην Αθήνα».

Β. Κ.